Μωρομάνες που "κυνηγούν" ένα ελικόπτερο ενώ φέρνει λιγοστά τρόφιμα και φάρμακα, τέσσερις μέρες αφού το χωριό τους σχεδόν ισοπεδώθηκε.
Μια πρωτεύουσα γεμάτη σορούς, άλλες που ετοιμάζονται για καύση, άλλες ακόμα θαμμένες κάτω από συντρίμμια.
Οικογένειες που ψάχνουν καταφύγιο και όχι μόνο δε βρίσκουν, αλλά δέχονται και την "παρέμβαση της αστυνομίας για να αποκατασταθεί η τάξη"».
Οι εικόνες και οι μαρτυρίες που έρχονται από το μακρινό Νεπάλ δε γίνεται να μη σοκάρουν.
Τα ΜΜΕ έσπευσαν να αναλύσουν πώς συνέβαλαν στο μέγεθος της καταστροφής το μικρό εστιακό βάθος (σύμφωνα με κάποιους 2 χιλιόμετρα, σύμφωνα με άλλους 10 χιλιόμετρα), η μεγάλη ένταση της δόνησης (7,8 βαθμοί της κλίμακας Ρίχτερ) που έπληξε τη χώρα στις 25 Απρίλη, η έντονη σεισμική δραστηριότητα της ευρύτερης περιοχής. Το ερώτημα όμως προκύπτει αβίαστα και δεν μπορεί παρά να προκύπτει: Είναι δυνατόν, στον 21ο αιώνα, σε μια εποχή που η επιστημονική ανάπτυξη καλπάζει διαρκώς, που τα τεχνολογικά επιτεύγματα αλλάζουν συνεχώς την καθημερινότητά μας, ο άνθρωπος να μένει τελικά τόσο ανυπεράσπιστος μπροστά στις φυσικές καταστροφές;
Κατασκευές που προκαλούν μεγαλύτερα προβλήματα
Μια σειρά από στοιχεία που αναδεικνύονταν από διαφορετικά ρεπορτάζ ή ομολογίες αξιωματούχων επιβεβαίωναν ότι δεν ήταν μόνο η «κακιά η ώρα» που προκάλεσε την τραγωδία. Για μια τόσο σεισμογόνο χώρα, μια πόλη όπως το Κατμαντού (χτισμένη πάνω σε αποξηραμένη λίμνη που θεωρείται από τις πιο επικίνδυνες στον κόσμο σε περίπτωση σεισμού) υπήρχαν εκκλήσεις επιστημόνων για ανάλογη προετοιμασία και λήψη των απαραίτητων μέτρων. Σεισμός μεγέθους 8,1 Ρίχτερ είχε συμβεί επίσης στην περιοχή το 1934 με πάνω από 10.000 νεκρούς. Σε έκθεση, δε, που είχε συνταχθεί το 2013 για λογαριασμό του υπουργείου Εσωτερικών του Νεπάλ σημειωνόταν ότι «κατασκευαστικές πρακτικές» που υποτιμούν τα ζητήματα σεισμικής αντοχής θα μπορούσαν να προκαλέσουν μεγάλα προβλήματα σε γέφυρες και κρίσιμες υποδομές, υποδομές που με τη σειρά τους σε περίπτωση ενός σεισμού θα γίνονταν ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα για την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων.
Τώρα, μετά από έναν τόσο μεγάλο σεισμό, η ανυπαρξία των μέτρων αντισεισμικής προστασίας και η άναρχη δόμηση υπονομεύουν την ηρωική προσπάθεια όσων παλεύουν νύχτα - μέρα να σώσουν ζωές, ενώ ιδιαίτερα οι περιοχές κοντά στο επίκεντρο και στην πρωτεύουσα Κατμαντού είναι πλήρως αποκομμένες, τα σωστικά συνεργεία αδυνατούν να φτάσουν και η όποια βοήθεια δίνεται από αέρος αφού ακριβώς έχουν καταστραφεί οι οδικές προσβάσεις.
Ενας πάμφτωχος λαός σε μια πλούσια χώρα
Το αδιέξοδο του λαού μεγαλώνει η κατάσταση της χώρας, που είναι μια από τις φτωχότερες του κόσμου. Εκθεση του ΟΗΕ για την «Ανθρώπινη Ανάπτυξη» το 2013 την κατέτασσε στην 157η θέση σε σύνολο 187 χωρών. Στοιχεία του ΔΝΤ για το 2010 κατέγραφαν το ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα στο Νεπάλ στα 557 δολάρια.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ το ποσοστό της φτώχειας φτάνει σε ορισμένες περιοχές το 46%, ενώ τρεις Νεπαλέζοι στους δέκα πασχίζουν να επιβιώσουν με 14 δολάρια το μήνα.
Στην ύπαιθρο (όπου ζει το 80% του πληθυσμού), ένα στα δύο παιδιά κάτω των 5 ετών υποσιτίζεται.
Σε όλη τη χώρα, για κάθε 100.000 ανθρώπους αναλογούν 2,1 γιατροί και 50 νοσοκομειακές κλίνες. Η επίσημη ανεργία ξεπερνά το 40%.
Ολα αυτά δείχνουν ότι είναι πολλοί οι παράγοντες που συνθέτουν και τη σημερινή τραγωδία.
Κι ενώ ο λαός του Νεπάλ βλέπει τα παιδιά και τα σπίτια του να χάνονται μέσα σε λίγα λεπτά, η πατρίδα του είναι προικισμένη με έναν τεράστιο φυσικό πλούτο.
Το Νεπάλ είναι μια από τις χώρες (κατά ορισμένους δεύτερη διεθνώς) με το μεγαλύτερο υδάτινο πλούτο στον κόσμο. Αυτό του προσφέρει τεράστια πλεονεκτήματα για την ανάπτυξη του τομέα της υδροηλεκτρικής ενέργειας, που ειδικά τα τελευταία χρόνια έχει μεγάλη ζήτηση στο πλαίσιο και της στροφής μιας σειράς μεγάλων μονοπωλίων στις «εναλλακτικές» πηγές ενέργειας (και εξαιτίας του μικρότερου κόστους).
Στο Νεπάλ βρίσκονται 7 από τα 8 υψηλότερα βουνά όλου του πλανήτη, των οποίων οι παγετώνες «τρέφουν» περίπου 6.000 ποτάμια με συνολικό μήκος 45.000 χιλιομέτρων.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της κρατικής εταιρείας του Νεπάλ «Hydroelecricity Investment and Development Company Limited» (HICDL), ο πρώτος σταθμός παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας, καθόλου τυχαία, λειτούργησε στο Νεπάλ το 1911. Σήμερα, οι τεράστιοι υδάτινοι όγκοι που συγκεντρώνονται στη χώρα δημιουργούν μια «δυναμική» για παραγωγή 80.000 ΜW το χρόνο (ποσό που θεωρείται πολύ μεγάλο). Ωστόσο, η «εγκατεστημένη ισχύς», δηλαδή το σύνολο της Ενέργειας που σήμερα μπορεί να παραχθεί στην επικράτεια, είναι μόλις 750 MW (δηλαδή κάτω από το 1/100).
Τα 80.000 MW θεωρούνται μεγάλη παραγωγή, αν αναλογιστεί κανείς μάλιστα ότι η εκτίμηση προκύπτει κύρια με βάση τον όγκο των διαθέσιμων υδάτων, χωρίς την ανάπτυξη επιστημονικών και τεχνικών δεδομένων που θα πολλαπλασιάσουν τη δυναμική. Σε χώρες όπως η Κίνα, η Βραζιλία, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ (που θεωρούνται οι 4 πρώτες στην παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας), η ετήσια παραγωγή είναι εκατοντάδες TW (1 ΤW=1.000 GW, 1 GW=1.000 MW).
Τα περιθώρια παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας στο Νεπάλ είναι τέτοια που το πρακτορείο«Μπλούμπεργκ» μετέδιδε στις 14 Δεκέμβρη του 2014 ότι μόνο από τους παγετώνες του Νεπάλ θα μπορούσαν να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες του 1/3 ολόκληρης της Ινδίας.
Παρά το μεγάλο φυσικό πλούτο, ελέω καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, οι αστικές κυβερνήσεις που χρόνια κυβερνούν το Νεπάλ (με τη συμμετοχή και λεγόμενων ΚΚ σε διάφορες παραλλαγές, σήμερα στην κυβέρνηση είναι το Κογκρέσο με στήριξη του ΚΚ Νεπάλ - Ενοποιημένο ΜΛ, πριν από το 2008, μετά την κατάργηση της μοναρχίας, ήταν το ΚΚ Νεπάλ - Μαοϊκό) έχουν συσσωρεύσει τεράστια προβλήματα στα λαϊκά στρώματα. Αντίθετα, όλος αυτός ο πλούτος θα μπορούσε να αξιοποιηθεί (με κεντρικό σχεδιασμό και κοινωνικοποιημένα μέσα παραγωγής, δηλαδή με λαϊκή εξουσία και οικονομία) για την κάλυψη ευρύτερων λαϊκών αναγκών και συνολικά της οικονομίας της χώρας. Τώρα, οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα δεν μπορούν να καλύψουν ούτε καν τις στοιχειώδεις ανάγκες τους σε ηλεκτρικό ρεύμα. Πριν ακόμα από το σεισμό, οι διακοπές ρεύματος έφταναν μέχρι και τις... 16 ώρες, ακόμα και στις πόλεις. Μάλιστα, η ιστοσελίδα της HICDL αναφέρει ότι μόνο το 40% του πληθυσμού έχει (συστηματική) πρόσβαση σε ηλεκτρισμό. Επιπλέον, η χώρα καταφεύγει σε εισαγωγές, με το «λογαριασμό» φυσικά να στέλνεται στο στερημένο λαό της.
Νέο έδαφος για κόντρες μεταξύ των μονοπωλίων
Η φάση της ανοικοδόμησης που αργά ή γρήγορα θα ξεκινήσει στο Νεπάλ, είναι σίγουρο ότι θα αποτελέσει τη βάση για νέα σχέδια και κόντρες των μονοπωλίων, που εδώ και καιρό ενδιαφέρονται για το μεγάλο φυσικό πλούτο της χώρας. Ηδη, στον αστικό Τύπο της Ινδίας, ρεπορτάζ για την «άμεση» αρωγή που έτρεξε να δώσει η κυβέρνηση Μόντι είχαν τίτλους όπως «Αλλος τρόπος διπλωματικής γλώσσας» και ανέλυαν πώς το Νέο Δελχί προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τις εξελίξεις για να «στερεώσει» την παρουσία του στη χώρα.
Η Ινδία ήταν για χρόνια πρώτη σε επενδύσεις στο Νεπάλ, που εκτός από μεγάλο φυσικό πλούτο έχει και γεωστρατηγική θέση, στην καρδιά της Ασίας, πάνω στους «Δρόμους του Μεταξιού» που προωθεί η Κίνα. Τα τελευταία χρόνια, οι δουλειές της Κίνας στο Νεπάλ έχουν ενισχυθεί πολύ, ενώ το 2013 φέρεται να έγινε η πρώτη σε άμεσες ξένες επενδύσεις χώρα σε αυτό. Ο υδάτινος πλούτος του Νεπάλ έχει προσελκύσει κολοσσούς όπως η «China's Three Gorges International Corp», που διαχειρίζεται το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως στον ποταμό Γιανκτσέ στην επαρχία Χουμπέι της Κίνας.
Τον περσινό Αύγουστο, ο πρωθυπουργός της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι, επέλεξε το Νεπάλ ως μία από τις πρώτες χώρες που επισκέφτηκε μόλις ανέλαβε καθήκοντα, για να διαμηνύσει από το Κοινοβούλιο στο Κατμαντού ότι το Νεπάλ «μπορεί να γίνει μια πλούσια χώρα πουλώντας Ενέργεια στην Ινδία».
Η σημασία του Νεπάλ για την ενεργειακά «διψασμένη» και γοργά αναπτυσσόμενη Ινδία είναι μεγάλη. Τον καιρό της ξηρασίας, βασικά ποτάμια, όπως ο Γάγγης, παίρνουν πάνω από το 50% των υδάτων τους από τα ποτάμια του Νεπάλ. Μια σειρά ινδικές επιχειρήσεις έχουν αναλάβει έργα μεγάλης δυναμικής, όπως ο σταθμός παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας που κατασκευάζει ο όμιλος GMR, ο οποίος εκτιμάται ότι θα φτάσει να παράγει 900 MW, δηλαδή περισσότερο από την ποσότητα υδροηλεκτρικής ενέργειας που σήμερα παράγεται συνολικά σε όλο το Νεπάλ. Είναι επομένως φανερό ότι ο πλούτος του Νεπάλ θα ανοίξει την όρεξη μονοπωλιακών ομίλων. Ωστόσο, ο λαός του δεν μπορεί να περιμένει τίποτε όσο κουμάντο στην οικονομία κάνουν οι καπιταλιστές.
Δημοσίευση σχολίου