Σαν σήμερα... 25 Ιούλη

Από την έναρξη του 7ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς

1814 Ο Βρετανός μηχανικός και εφευρέτης, Τζορτζ Στέφενσον, πατεντάρει την ατμομηχανή.

1822 Τα ξημερώματα της 25ης Ιούλη η πρώτη τουρκική φάλαγγα, καθώς έφτανε στα Δερβενάκια, αιφνιδιάζεται και διαλύεται από τους Έλληνες επαναστάτες. Ο Δράμαλης με τον υπόλοιπο στρατό του αποφασίζει να φύγει από τον Άγιο Σώστη. Εκεί τους περίμενε το δεύτερο χτύπημα του Κολοκοτρώνη. Η φοβερή στρατιά του Δράμαλη αποδεκατίστηκε, χιλιάδες Τούρκοι σκοτώθηκαν. Η καταστροφή του Δράμαλη ήταν ολοκληρωτική.

1893 Εγκαινιάζεται η Διώρυγα της Κορίνθου. Για τη διάνοιξή της, που συντελέστηκε τμηματικά από το 1882 έως το 1893, δούλεψαν συνολικά πάνω από 2.500 εργάτες. «Κοινωνικές εντάσεις» ξέσπασαν το 1889, όταν η Διεθνής Εταιρεία του Ισθμού χρεοκόπησε και εκατοντάδες εργάτες βρέθηκαν χωρίς δουλειά από τη μια μέρα στην άλλη. Η κυβέρνηση έστειλε μάλιστα στρατιωτικό απόσπασμα στον Ισθμό για να «προληφθούν εξεγέρσεις».

1894 Ξεκινά ο Α’ ιαπωνοκινεζικός πόλεμος, ο οποίος έληξε στις 17/4/1895 με νίκη των Ιαπώνων. Η Κορεατική χερσόνησος περνά στη «σφαίρα επιρροής» της Ιαπωνίας.

1905 Γεννιέται ο Βούλγαρος συγγραφέας Ελίας Κανέτι, που το 1981 τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.

1919 Με μήνυμά της προς τον κινεζικό λαό η Σοβιετική κυβέρνηση δηλώνει πως παραιτείται από όλες τις κατακτήσεις και τα προνόμια που είχε η τσαρική Ρωσία στην Κίνα.

1922 Ιδρύεται το Κομμουνιστικό Κόμμα Ιαπωνίας.

1929 Με τη θετική ψήφο της συντριπτικής πλειοψηφίας των βουλευτών και των δύο αστικών κομμάτων, του Λαϊκού και του Κόμματος των Φιλελευθέρων, το «βενιζελικό Ιδιώνυμο» γίνεται νόμος του κράτους (Ν.4229/1929). Ο νέος νόμος προέβλεπε ποινές φυλάκισης, εκτοπισμού ή απόλυσης (στην περίπτωση των δημοσίων υπαλλήλων, των δασκάλων, κλπ.) για «αδικήματα» που είχαν να κάνουν με την «επιδίωξη εφαρμογής ιδεών εχουσών έκδηλον σκοπόν την δια βιαίων μέσων ανατροπήν του κρατούντος κοινωνικού καθεστώτος ή την απόσπασιν μέρους εκ του όλου της Επικρατείας». Τιμωρούνταν επίσης όποιος ενεργούσε «υπέρ της εφαρμογής αυτών προσηλυτισμόν», καθώς και όποιος «επωφελούμενος απεργίας ή λοκ-άουτ» προκαλούσε «ταραχάς ή συγκρούσεις.» Τέλος, ο νόμος επέβαλε τη διάλυση (ή την απαγόρευση σύστασης) στα «σωματεία ή ενώσεις οιασδήποτε μορφής», που φέρονταν ως φορείς τέτοιων αντιλήψεων. Με το ίδιο σκεπτικό όριζε την απαγόρευση δημόσιων συγκεντρώσεων, συλλαλητηρίων, κλπ. με «ανατρεπτικό» περιεχόμενο ή σκοπούς.

1934 Φασιστικό πραξικόπημα επικρατεί στην Αυστρία. Δολοφονείται ο καγκελάριος Ντόλφους.

1935 Στη Μόσχα συνέρχεται το 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς με τη συμμετοχή αντιπροσωπειών από κομμουνιστικά κόμματα 65 χωρών. Το 7ο Συνέδριο έθεσε ως κεντρικό καθήκον όλων των ΚΚ την πάλη ενάντια στην απειλή του φασισμού και του πολέμου και την υπεράσπιση της ΕΣΣΔ. Στο επίπεδο της στρατηγικής το Συνέδριο επανέφερε τη λογική των σταδίων, προσαρμόζοντας ανάλογα και την πολιτική των συμμαχιών των ΚΚ (με την πρόταξη των Λαϊκών Μετώπων και τη συμμαχία με τους σοσιαλδημοκράτες). Η ιστορική πείρα έδειξε ότι η προβολή ενδιάμεσων σταδίων (μεταξύ καπιταλισμού και σοσιαλισμού) ήταν καταστροφική για το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας και η πάλη κατά του φασισμού που ακολούθησε στη διάρκεια του Β’ παγκοσμίου ιμπεριαλιστικού πολέμου δεν οδήγησε (με εξαίρεση τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης όπου βάρυνε η παρουσία του Κόκκινου Στρατού) στην κατάκτηση της εργατικής εξουσίας, παρά το τεράστιο κύρος και τη δύναμη που απέκτησαν τα ΚΚ την εν λόγω περίοδο.

1943 Ολοκαύτωμα στη Μουσιωτίτσα της Ηπείρου. Οι γερμανικές δυνάμεις κατοχής δολοφονούν και τους 154 κατοίκους της.

1943 Στις Σέρρες στο βουλγαρικό στρατοδικείο δικάζεται ομάδα κομμουνιστών, από τους οποίους οι Κ. Πορτάλης, Σ. Ζαργάλης, Γ. Παύλος, Σ. Ροδόπουλος, Ι. Κωνσταντινίδης, Ν. Βοζακίδης καταδικάζονται σε θάνατο.

1947 Άγρια σφαγή από χωροφύλακες 30 γυναικών στη Νιγρίτα. Σφάζουν ακόμη και βρέφη 6 μηνών.

1947 Δύο τάγματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας μπαίνουν στα Γρεβενά.

1952 Το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στηριζόμενο -σε μεγάλο βαθμό- σε πληροφορίες στελεχών από την Ελλάδα, καθώς και στην πρωτοβουλία του Πλουμπίδη να δημοσιοποιήσει επιστολή με την οποία αναλάμβανε την ευθύνη του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ, ενώ υπεύθυνος ήταν ο Μπελογιάννης, βγάζει απόφαση «για τον Νίκο Πλουμπίδη (Μπάρμπα)», με την οποία τον διαγράφει, χρησιμοποιώντας ιδιαίτερα σκληρούς, άδικους και απαράδεκτους χαρακτηρισμούς (του προδότη, του χαφιέ, κλπ.).

Ο Πλουμπίδης, απομονωμένος και χαρακτηρισμένος από την ηγεσία του Κόμματος ως πράκτορας, όχι μόνο δεν το αποκήρυξε, αλλά και το υπεράσπισε μέχρι την τελευταία του πνοή. Και ο ίδιος θεωρούσε πως υπήρξε θύμα συγκυριών και λανθασμένων –ενδεχομένως και προβοκατόρικα διοχετευμένων- παραπλανητικών πληροφοριών: «Δε με χωρίζει καμιά διαφορά με την ηγεσία του κόμματός μου», τόνιζε στην εφημερίδα «Προοδευτική Αλλαγή» στις 25/7/1954. «Η ανακοίνωση του κόμματος περί αποκηρύξεώς μου είχε σκοπό να προφυλάξει το κόμμα από έναν υποτιθέμενο εχθρό και οφείλεται σε σφαλερές ενδείξεις και υποβολιμαίες πληροφορίες. Πάντως, πιστεύω ότι το κόμμα θα επανεξετάσει εν καιρώ το ζήτημα». Όπως και έγινε 4 χρόνια μετά, από την 9η Ολομέλεια της ΚΕ του Κόμματος το 1958.

1962 Μαχητικό συλλαλητήριο χιλιάδων σταφιδοπαραγωγών του Ηρακλείου της Κρήτης ενάντια στην εξευτελιστική τιμή που όρισε η κυβέρνηση για τη σταφίδα εξελίσσεται σε διαδήλωση και εισβολή στη Νομαρχία, όπου οι αγρότες έκαψαν έπιπλα και αρχεία.

1967 Πεθαίνει ο ζωγράφος Κωνσταντίνος Παρθένης.

1974 Επιστρέφουν οι πολιτικοί κρατούμενοι από τη Γυάρο. Στο Πόρτο Ράφτη, όπου αποβιβάζονται, γίνονται δεκτοί με θερμές εκδηλώσεις από χιλιάδες συγκεντρωμένου λαού.

1984 Ένα εκατομμύριο Γάλλοι διαδηλώνουν την αντίθεσή τους στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση της σοσιαλιστικής κυβέρνησης Μορουά.